Opublikowano

Genetyka – może być problemem w terapii psychodelikami?

genetyka psychodeliki

Substancje psychodeliczne, które zmieniają uwarunkowania umysłu m.in. takie, jak dietyloamid kwasu lizergowego (LSD) i tzw. magiczne grzybki pojawiają się w nurcie farmaceutycznym. Stwarzają równocześnie możliwości CMO z kwalifikacjami dotyczącymi postępowania z kontrolowanymi substancjami. Organy regulacyjne prawa jakiś czas temu zatwierdziły badania kliniczne, a nawet zezwoliły na dopuszczenie do obrotu tych substancji. Lekarze włączają je często do schematów leczenia. Ze wskazania do ich zastosowania podają często zespół stresu pourazowego. Czy zawsze taka terapia przynosi efekty?

Terapia psychodeliczna może nie działać na każdego – problemem może być genetyka

Substancje psychodeliczne, które zmieniają uwarunkowania umysłu m.in. takie,jak dietyloamid kwasu lizergowego (LSD) i tzw. magiczne grzybki pojawiają się w nurcie farmaceutycznym. Stwarzają równocześnie możliwości CMO z kwalifikacjami dotyczącymi postępowania z kontrolowanymi substancjami. Organy regulacyjne prawa US Food and Drug Administration (FDA) and European Medicines Agency (EMA) jakiś czas temu zatwierdziły w USA oraz w Europie badania kliniczne, a nawet zezwoliły na dopuszczenie do obrotu tych substancji. Lekarze włączają je często do schematów leczenia. Ze wskazania do ich zastosowania podają często zespół stresu pourazowego. Czy zawsze taka terapia przynosi efekty?

Substancje psychodeliczne – co to jest?

Lekarze mają nadzieję, że zastosowanie substancji psychodelicznych w leczeniu niektórych schorzeń pozwoli zredukować liczbę wystawianych recept na preparaty z grupy opioidów w celu zwalczania epidemii uzależnień. Psychodeliki zwane są też jako halucynogeny serotoninergiczne to związki o właściwościach agonisty receptora serotoninowego 2A. Mogą zmieniać świadomość, percepcję i sposób myślenia, a nawet odczuwania emocji w wyraźny sposób. Ich jednoznaczny sposób działania nie jest znany, jednak uważa się, że psychodeliki działają za pomocą wiązania do serotoninowych receptorów. Serotonina odgrywa natomiast bardzo dużą rolę w ludzkim ciele i jest neuroprzekaźnikiem odpowiadającym za funkcjonowanie oraz regulację percepcji, zachowania czy nastroju.[1]

Wśród naturalnie występujących psychodelików wyróżnia się N,N-dimetylotryptaminę (DMT), meskalinę, psylocybinę, tetrahydrokannabinol (THC) oraz LSD. Istnieją także syntetyczne psychodeliki. Substancje te klasyfikuje się zgodnie z ich budową: tryptaminy (strukturalnie podobne do serotoniny), fenetyloaminy (strukturalnie podobne do epinefryny i noradrenaliny) czy ergoliny.[2]

Psychodeliki różnią się od innych substancji psychoaktywnych przede wszystkim ze względu na fakt, że nie oddziałują bezpośrednio na stany umysłu. Indukują natomiast doświadczenia różniące się od stanu umysłu. Doświadczenia te porównuje się do odmiennych stanów świadomości takich, jak medytacja, trans czy marzenia senne.

Psychodeliki – jakie stosuje się w terapiach?

Psychodeliki od dawna stosowane były do terapii. Obecnie naukowcy badają inne substancje, zmieniając zastosowanie nielegalnych leków lub redukując strukturę chemiczną sprzedawanych leków farmaceutycznych na bezpieczniejszą i bardziej przewidywalną.

W tej drugiej grupie Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) oraz Europejska Agencja Leków (EMA) zatwierdziły Spravato (esketaminę) firmy Johnson & Johnson w 2019 roku w celu zastosowania do leczenia depresji odpornej. Esketamina to pochodna znieczulającej ketaminy. Podobnie nietoksyczny, niehalucygenny chemiczny odpowiednim ibogainy, zwany DLX-7, okazał się sukcesem w przeprowadzonych badaniach przedklinicznych Delix Therapeutics związanych z leczeniem lęku, depresji i uzależnień.

Substancje psychodeliczne takie, jak MDMA i LSD są coraz częściej stosowane do badań medycznych. W bazie danych badań klinicznych GlobalData można znaleźć co najmniej 51 prób zainicjowanych dla psylocybiny, dziesięć dla MDMA i sześć dla LSD od 2019 do 2020 roku. Na rynku farmaceutycznym dostępne są produkty Mind Medicine MindMed LSD w fazie II dla poważnego zaburzenia depresyjnego, zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), klasterowe bóle głowy i zaburzenia lękowe, a także produkty MDMA Multidyscyplinarnego Stowarzyszenia Badań Psychodelicznych w fazie III dla PTSD w USA i Kanadzie. Psilocybina to aktywnxy składnik tego, co powszechnie uważa się za „magiczne grzybki”. Jest naturalnie występującym związkiem chemicznych, który coraz częściej postrzega się jako wysoce bezpieczny i skuteczny w leczeniu wielu form chorób psychicznych. Obecnie znajduje się w II fazie badań nad lekoodporną depresją i uzależnieniem od alkoholu w Centrum Naukowo-Psychiatrycznym Braxia w Kopenhadze.

Terapia psychodeliczna – dla kogo?

Terapia z użyciem psychodelików może się okazać pomocna w wielu przypadkach. Po pierwsze są to uzależnienia. Serwis powołuje się na badaniu na Johns Hopkins z 2014 roku – warto zauważyć, że 80% palaczy, którzy brali udział w terapii wspomaganej psilocybiną, uzyskało abstynencję sześć miesięcy po sesji. Dla porównania, próby porzucenia palenia z zastosowaniem innych leków, mają skuteczność ok. 35%.[3]

W innych badaniach skuteczność psychodelików sprawdza się też w leczeniu alkoholizmu czy uzależnienia od opiatów. Serwis powołuje się na badania przedkliniczne Delix Therapeutics, gdzie warto zauważyć wpływ doświadczenia na leczenie depresji lub lęków związanych z rakiem. W 2016 roku 83% z 51 uczestników zgłosiło ogromny wzrost samopoczucia lub satysfakcji pół roku po podaniu pojedynczej dawki psylocybiny. Około 67% stwierdziło później, że było to jedno z najbardziej znaczących doświadczeń w ich życiu.

Podczas konferencji Biotech Showcase 10 stycznia pt. „Psychodeliki: niegdyś napiętnowane, są teraz najnowszymi terapiami dla zdrowia psychicznego”, eksperci branżowi powołali się też na wyniki badań, w których 107 osób z PTSD poddano psychoterpii z użyciem MDMA. Rok po terapii ok. 70% z nich nie miało już oznak stresu pourazowego.[4]

Należy jednak pamiętać, że istnieją pewne przeciwwskazania do zastosowania terapii psychodelicznej. Jednym z najważniejszych są genetyczne uwarunkowania względem schizofrenii lub ChAD (choroby afektywnej dwubiegunowej). Psychodeliki mogą w takiej sytuacji indukować występowanie psychozy, dlatego wyklucza się osoby z tymi problemami z badań i terapii.[5]

Terapia psychodeliczna – na jakim jest etapie?

Na całym świecie jest dostępnych około 138 leków psychodelicznych, z których cztery są w późnych stadiach rozwoju (faza III i wstępna rejestracja). Pomagają w leczeniu wielu schorzeń takich, jak zespół nadpobudliwości psychoruchowej, narkolepsja czy zaburzenia depresyjne. Większość sprzedawanych psychodelików stanowi generowaną formę kilku leków powszechnie stosowanych do łagodzenia bólu. Obecnie badania nad psychodelikami przeżywają swój renesans i są bardzo optymistyczne pod kątem leczenia wielu chorób oraz zaburzeń.

Źródła

  1. Bajpai, A., Verma, A. K., Srivastava, M., & Srivastava, R. (2014). Oxidative stress and major depression. Journal of Clinical and Diagnostic Research: JCDR, 8, CC04- 07.
  2. Biswal, M. R., Ahmed, C. M., Ildefonso, C. J., Han, P., Li, H., Jivanji, H., Mao, H., & Lewin, A. S. (2015). Systemic treatment with a 5HT1a agonist induces anti- oxidant protection and preserves the retina from mitochondrial oxidative stress. Experimental Eye Research, 140, 94– 105
  3. Bloom, P., 2017. Against Empathy: The Case for Rational Compassion. Random House, New York, USA.
  4. Carbonaro TM, Bradstreet MP, Barrett FS et al. Survey study of challenging experiences after ingesting psilocybin mushrooms: Acute and enduring positive and negative consequences. J Psychopharmacol. 2016 Dec;30(12):1268-1278. Epub 2016 Aug 30. PubMed PMID: 27578767. 
  5. Carhart- Harris, R. L., Roseman, L., Bolstridge, M., Demetriou, L., Pannekoek, J. N., Wall, M. B., Tanner, M., Kaelen, M., McGonigle, J., Murphy, K., Leech, R., Curran, H. V., & Nutt, D. J. (2017). Psilocybin for treatment- resistant depression: fMRI- measured brain mecha- nisms. Scientific Reports, 7, 13187
  6. Carhart- Harris, R., Giribaldi, B., Watts, R., Baker- Jones, M., Murphy- Beiner, A., Murphy, R., Martell, J., Blemings, A., Erritzoe, D., & Nutt, D. J. (2021). Trial of psilocybin versus escitalopram for depression. New England Journal of Medicine, 384, 1402– 1411.
  7. Chagas, L. D. S., Sandre, P. C., Ribeiro e Ribeiro, N. C. A., Marcondes, H., Oliveira Silva, P., Savino, W., & Serfaty, C. A. (2020). Environmental signals on microglial function during brain development, neuroplas- ticity, and disease. International Journal of Molecular Sciences, 21, 2111.
  8. Crockett, A. M., Ryan, S. K., Vásquez, A. H., Canning, C., Kanyuch, N., Kebir, H., Ceja, G., Gesualdi, J., Zackai, E., McDonald- McGinn, D., Viaene, A., Kapoor, R., Benallegue, N., Gur, R., Anderson, S. A., & Alvarez, J. I. (2021). Disruption of the blood- brain barrier in 22q11.2 deletion syndrome. Brain, 144, 1351– 1360.
  9. Davis, A.K., Barrett, F.S., Griffiths, R.R., 2020. Psychological flexibility mediates the relations between acute psychedelic effects and subjective decreases in depression and anxiety. J. Context. Behav. Sci. 15, 39–45
  10. De Gregorio, D., Enns, J. P., Nuñez, N. A., Posa, L., & Gobbi, G. (2018). d- Lysergic acid diethylamide, psilocybin, and other classic hallucinogens: Mechanism of action and potential therapeutic ap- plications in mood disorders. Progress in Brain Research (Elsevier), 69– 96.
  11. Doss, M.K., Povaˇzan, M., Rosenberg, M.D., Sepeda, N.D., Davis, A.K., Finan, P.H., Barrett, F.S.N.-, 2021. Psilocybin therapy increases cognitive and neural flexibility in patients with major depressive disorder. Transl. Psychiatry 11 (1), 1–10
  12. Flanagan, T. W., Billac, G. B., Landry, A. N., Sebastian, M. N., Cormier, S. A., & Nichols, C. D. (2020). Structure– activity relationship analysis of psychedelics in a rat model of asthma reveals the anti- inflammatory pharmacophore. ACS Pharmacology & Translational Science, 4(2), 488– 502
  13. Griffiths, R. R., Johnson, M. W., Carducci, M. A., Umbricht, A., Richards, W. A., Richards, B. D., Cosimano, M. P., & Klinedinst, M. A. (2016). Psilocybin produces substantial and sustained decreases in depression and anxiety in patients with life- threatening cancer: A randomized double- blind trial. Journal of Psychopharmacology, 30, 1181– 1197.
  14. Jefsen, O. H., Elfving, B., Wegener, G., & Müller, H. K. (2021). Transcriptional regulation in the rat prefrontal cortex and hip- pocampus after a single administration of psilocybin. Journal of Psychopharmacology, 35, 483– 493.
  15. Li, S.- P., Wang, Y.- W., Qi, S.- L., Zhang, Y.- P., Deng, G., Ding, W.- Z., Ma, C., Lin, Q.- Y., Guan, H.- D., Liu, W., Cheng, X.- M., & Wang, C.- H. (2018). Analogous β- carboline alkaloids harmaline and harmine ameliorate scopolamine- induced cognition dysfunction by attenuating ace- tylcholinesterase activity, oxidative stress, and inflammation in mice. Frontiers in Pharmacology, 9, 346
  16. McGonigle, J., Murphy, K., Leech, R., Curran, H. V., & Nutt, D. J. (2017). Psilocybin for treatment- resistant depression: fMRI- measured brain mecha- nisms. Scientific Reports, 7, 13187
  17. Morales- Garcia, J. A., Calleja- Conde, J., Lopez- Moreno, J. A., Alonso- Gil, S., Sanz- SanCristobal, M., Riba, J., & Perez- Castillo, A. (2020). N, N- dimethyltryptamine compound found in the hallucinogenic tea ayahuasca, regulates adult neurogenesis in vitro and in vivo. Translational
  18. Pollan, How to change your mind, Penguin Press 2018Carhart- Harris, R. L., Roseman, L., Bolstridge, M., Demetriou, L., Pannekoek, J. N., Wall, M. B., Tanner, M., Kaelen, M.,
  19. Schwartz, Internal Family Systems Therapy, Second Edition, The Guilford Press 2019
  20. Nardai, S., László, M., Szabó, A., Alpár, A., Hanics, J., Zahola, P., Merkely, B., Frecska, E., & Nagy, Z. (2020). N, N- dimethyltryptamine reduces infarct size and improves functional recovery following transient focal brain ischemia in rats. Experimental Neurology, 327, 113245.
  21. Nichols, D. E., Johnson, M. W., & Nichols, C. D. (2017). Psychedelics as medicines: An emerging new paradigm. Clinical Pharmacology and Therapeutics, 101, 209– 219.
  22. Ross, S., Bossis, A., Guss, J., Agin- Liebes, G., Malone, T., Cohen, B., Mennenga, S. E., Belser, A., Kalliontzi, K., Babb, J., Su, Z., Corby, P., & Schmidt, B. L. (2016). Rapid and sustained symptom reduc- tion following psilocybin treatment for anxiety and depression in patients with life- threatening cancer: A randomized controlled trial. Smigielski, L., Scheidegger, M., Kometer, M., Vollenweider, F.X., 2019. Psilocybin- assisted mindfulness training modulates self-consciousness and brain default mode network connectivity with lasting effects. Neuroimage 196, 207–215
  23. Journal of Psychopharmacology, 30, 1165– 1180.
  24. Soler, J., Elices, M., Franquesa, A., Barker, S., Friedlander, P., Feilding, A., Riba, J., 2016. Exploring the therapeutic potential of Ayahuasca: acute intake increases mindfulness-related capacities. Psychopharmacology 233 (5), 823–829
  25. Quintero- Villegas, A., & Valdés- Ferrer, S. I. (2019). Role of 5- HT7 re- ceptors in the immune system in health and disease. Molecular Medicine, 26, 2.

[1]Carbonaro TM, Bradstreet MP, Barrett FS et al. Survey study of challenging experiences after ingesting psilocybin mushrooms: Acute and enduring positive and negative consequences. J Psychopharmacol. 2016 Dec;30(12):1268-1278. Epub 2016 Aug 30. PubMed PMID: 27578767. 

[2]R. Schwartz, Internal Family Systems Therapy, Second Edition, The Guilford Press 2019

[3]M. Pollan, How to change your mind, Penguin Press 2018

[4]Carhart- Harris, R. L., Roseman, L., Bolstridge, M., Demetriou, L., Pannekoek, J. N., Wall, M. B., Tanner, M., Kaelen, M., McGonigle, J., Murphy, K., Leech, R., Curran, H. V., & Nutt, D. J. (2017). Psilocybin for treatment- resistant depression: fMRI- measured brain mecha- nisms. Scientific Reports, 7, 13187

[5]Chagas, L. D. S., Sandre, P. C., Ribeiro e Ribeiro, N. C. A., Marcondes, H., Oliveira Silva, P., Savino, W., & Serfaty, C. A. (2020). Environmental signals on microglial function during brain development, neuroplas- ticity, and disease. International Journal of Molecular Sciences, 21, 2111.