Zarodniki grzybów to termin używamy w stosunku do komórek rozrodczych grzybów, powstałych zarówno w wyniku rozmnażania płciowego, jak i bezpłciowego. Wytwarzane są w zarodniach, czyli w zamkniętych strukturach, które kiedy są gotowe, pękają i wypuszczają na zewnątrz komórki rozrodcze danego grzyba. Istnieje co najmniej kilka różnych rodzajów zarodników – wiciowe, bezwiciowe, ruchome i nieruchome. Dowiedz się, wszystkiego, co jest istotne, na temat tych niesamowitych komórek.
Zarodniki grzybów
Terminu zarodniki używamy w stosunku do komórek rozrodczych grzybów, powstałych zarówno w wyniku rozmnażania płciowego, jak i bezpłciowego. Wytwarzane są w zarodniach, czyli w zamkniętych strukturach, które kiedy są gotowe, pękają i wypuszczają na zewnątrz komórki rozrodcze danego grzyba. Istnieje co najmniej kilka różnych rodzajów zarodników – wiciowe, bezwiciowe, ruchome i nieruchome. Dowiedz się, wszystkiego, co jest istotne, na temat tych niesamowitych komórek.
ZARODNIKI GRZYBÓW – w formie „odcisków” lub ampułek z płynnymi kulturami kupisz tutaj ZARODNIKI GRZYBÓW SKLEP
Rozmnażanie przez zarodniki grzybów
Kiedy dochodzi do pęknięcia ścianki wspomnianej zarodni, zarodniki grzybów w niej powstałe wydostają się na zewnątrz. Następnie przenoszone są w inne miejsca za pomocą wiatru, wody lub innych organizmów żywych. Wyróżniamy następujące rodzaje zarodników:
- zarodniki sporangialne – tworzące się w wyniku podziałów mitotycznych, w zarodni. Klasyfikuje się je jako mitospory, czyli zarodniki rozmnażające się bezpłciowo. Przykładem grzyba, który rozmnaża się w ten sposób jest rozłożek czerniejący.
- zarodnik konidialny – nazywany również konidiosporą, powstaje w wyniku mitozy, wytwarzany jest bezpłciowo. Zaliczamy go podobnie jak poprzednika do mitospor.
- zarodniki podstawkowe – powstające w wyniku mejozy, a zatem zaliczane do grupy mejospor. Za pomocą tego rodzaju zarodników rozmnażają się przykładowo pieczarki.
- zarodniki workowe – nazywane również aksosporą, wytwarzane w wyniku rozmnażania płciowego. Występują głównie u workowców.
Nadziemna część grzyba wytwarzająca zarodniki, czyli gdzie powstają zarodniki?
W przypadku większości grzybów jadalnych i niejadalnych rosnących w lasach, do nadziemnej części grzyba zaliczamy trzonek i kapelusz. Dalej umiejscowiona jest grzybnia, która składa się ze strzępek – tam wytwarzają się zarodniki grzybów. Owocniki mogą być jednoroczne lub żyć na tej samej glebie przez wiele lat i wytwarzać kolejne zarodniki. Jak otrzymać zarodniki ze znalezionego w lesie grzyba? Niezależnie od tego, czy ma on budowę blaszkową, czy rurkową (popularnie nazywaną także gąbką), żeby obserwacja zarodników grzybów była możliwa, należy odciąć kapelusz owocnika, a następnie ułożyć go w przeciągu na podstawie. Wówczas dostrzegalny będzie niewielki pyłek, który się na niej odbije. Chociaż nie dojrzymy pojedynczych zarodników, ponieważ te są niedostrzegalne gołym okiem, zauważymy powstały wysyp zarodników. Kolor powstałego wysypu jest ważną cechą diagnostyczną w oznaczaniu znalezionych w lesie gatunków grzybów. Robić to jednak powinni wyłącznie profesjonaliści, ze względu na to, że jest to tylko jeden z wyłącznie pomocnych parametrów. Biały wysyp można zaobserwować zarówno u muchomora, jak i kani.
Zarodniki grzybów w Polsce i EU – legalność
Legalność zarodników różnych grzybów w Polsce i w Unii Europejskiej
Zarówno w stacjonarnych sklepach ogrodniczych, jak i internecie, bez najmniejszych problemów dostaniemy zarodniki wielu grzybów jadalnych, a wśród nich przykładowo borowiki, maślaki, podgrzybki, koźlarze, kurki czy liczne mieszanki tych i innych gatunków. Hodowla tego rodzaju grzybów w „doniczce” w domu lub w ogródku jest całkowicie legalna i nic nie stoi na przeszkodzie, by praktykować tego rodzaju hobby w domowym zaciszu.
Zupełnie inaczej sprawa ma się z gatunkami grzybów halucynogennych, których, chociaż samo posiadanie zarodników jest legalne, hodowla jest zakazana – zarówno w Polsce – jak i większości innych krajów. Wynika to z faktu, że zarodniki (jak i grzybnia) nie zawierają nielegalnych substancji – zaś owocniki tych grzybów już tak. Zarodniki grzybów tego rodzaju są dostępne w naszym sklepie, w różnych formach – odcisków, strzykawek do aplikacji. Pamiętaj jednak, że są to produkty przeznaczone do kolekcjonowania lub do obserwacji np. pod mikroskopem – nie możesz ich używać do hodowli z przyczyn jw.
Zalety hodowli domowej grzybów
Wśród wszystkich zalet domowych hodowli grzybów, jej najważniejszą cechą jest przede wszystkim bezpieczeństwo. Jeśli grzyby zbieramy samodzielnie, bardzo łatwo jest się pomylić – zdarza się to nawet doświadczonym diagnostom. Nie warto więc ryzykować i narażać siebie, ani swojej rodziny, zbierając grzyby w lesie czy kupując je z niepewnych źródeł. Jeśli zarodniki lub grzyby nabędziemy w wiarygodnym źródle, takim jak znany sklep spożywczy lub ogrodniczy, a następnie rozpoczniemy hodowlę we własnym domu, mamy pewność, że grzyby są dokładnie tego gatunku, na który się zdecydowaliśmy. Takie grzyby można mieć zawsze pod ręką, w ilościach odpowiednich na własny użytek. Wyhodowane w taki sposób grzyby są zdrowe i niepryskane chemicznymi preparatami, a my możemy się cieszyć pyszną zupą grzybową o każdej porze roku.
NASIONA GRZYBÓW
Na koniec warto dodać, że używanie określenia „nasiona grzybów” jest błędne i zdecydowanie je odradzamy. Najważniejsze różnice między nasionami a zarodnikami to nie tylko sama terminologia, ale również funkcje, jakie pełnią te dwa elementy w cyklu życia organizmów. Nasiona, występujące głównie w roślinach, zawierają zarodek, z którego po odpowiednich warunkach rozwoju wyrasta nowa roślina. Zarodniki grzybów, z kolei, pełnią rolę rozprzestrzeniania się organizmu, które po zetknięciu z odpowiednim środowiskiem mogą rozpocząć proces wzrostu i tworzenia nowego grzyba. Zarodniki są zazwyczaj jednokomórkowe i mikroskopijnej wielkości, w przeciwieństwie do nasion roślin, które są większe i zawierają materiał genetyczny do dalszego rozwoju. Dlatego, choć zarodniki mogą pełnić rolę „rozmnażania” grzybów, nie są to nasiona w sensie biologicznym.
| Cecha | Nasiona | Zarodniki |
|---|---|---|
| Występowanie | Rośliny | Grzyby |
| Budowa | Wielokomórkowe, zawierają zarodek rośliny | Jednokomórkowe lub wielokomórkowe |
| Rozmiar | Większe, widoczne gołym okiem | Mikroskopijne, niewidoczne gołym okiem |
| Materiał odżywczy | Zawierają tkanki odżywcze dla zarodka | Brak tkanek odżywczych |
| Funkcja | Rozwój nowej rośliny | Rozprzestrzenianie organizmu |
| Ochrona | Chronione przez twardą łupinę | Cienkie ściany komórkowe, mniejsza ochrona |