Baeocystyna to naturalnie występujący alkaloid tryptaminowy obecny w wielu grzybach psychodelicznych, obok bardziej znanych związków jak psilocybina i psylocyna. Choć jej działanie nie jest jeszcze tak dobrze poznane, rosnąca liczba badań sugeruje, że może odgrywać istotną rolę w modulowaniu efektów psychodelicznych oraz mieć zastosowania terapeutyczne.
Czym jest baeocystyna?
Baeocystyna (chemicznie: 4-fosforyloksy-N-metylotryptamina, 4-PO-NMT) to pochodna psilocybiny, różniąca się od niej brakiem jednej grupy metylowej przy atomie azotu. W organizmie przekształcana jest prawdopodobnie do 4-HO-NMT (norpsylocyny), choć mechanizm ten nie został jeszcze w pełni potwierdzony u ludzi.
Związek ten po raz pierwszy został wyizolowany z Psilocybe baeocystis w 1968 roku przez Leunga i Pauliego (Leung & Paul, 1968).
-
„Drzwi percepcji. Niebo i piekło” Aldous Huxley
29,99 zł -
„Gdy rośliny śnią”
39,99 zł -
„Ibogaina. Uzdrawiająca moc wizji” – Peter Frank
49,99 zł -
„LSD moje trudne dziecko” Albert Hofmann
29,99 zł
Działanie i potencjalne właściwości
Choć baeocystyna jest strukturalnie bliska psilocybinie, jej efekt psychoaktywny jest mniej wyraźny. W doniesieniach anegdotycznych opisuje się:
- łagodne podniesienie nastroju,
- zwiększoną introspekcję,
- brak intensywnych halucynacji wizualnych.
W badaniach na zwierzętach (np. myszy) wykazuje aktywność wobec receptorów serotoninowych 5-HT2A i 5-HT1A, co sugeruje potencjalne działanie psychodeliczne o niskiej intensywności (Sherwood et al., 2020).
Porównanie z psilocybiną
Cecha | Psilocybina | Baeocystyna |
---|---|---|
Grupa azotowa | N,N-dimetylo | N-metylo |
Przekształcenie w ciele | psylocyna (4-HO-DMT) | norpsylocyna (4-HO-NMT) |
Działanie | wyraźnie psychodeliczne | łagodnie psychotropowe (domniemane) |
Występowanie | szeroko w Psilocybe spp. | najwięcej w P. baeocystis, P. cubensis |
Występowanie w grzybach
Baeocystyna występuje razem z psilocybiną i psylocyną w wielu gatunkach grzybów psylocybinowych, najczęściej:
- Psilocybe baeocystis (od której pochodzi nazwa),
- Psilocybe cubensis,
- Psilocybe semilanceata,
- Panaeolus cyanescens.
Zawartość baeocystyny w grzybach jest zmienna, ale często sięga od 0.01% do 0.36% suchej masy (Repke et al., 1977).
Zastosowania terapeutyczne
W ostatnich latach baeocystyna stała się przedmiotem badań jako możliwa alternatywa dla psilocybiny w terapii:
- depresji opornej na leczenie,
- zaburzeń lękowych,
- wsparcia w leczeniu uzależnień.
CaaMTech oraz inne firmy biotechnologiczne pracują nad syntetycznymi analogami baeocystyny i badają jej wpływ w połączeniu z innymi tryptaminami, sugerując, że może modulować intensywność działania psilocybiny, obniżając ryzyko „bad tripów”.
Status prawny
Baeocystyna nie jest wymieniona z nazwy na większości list substancji kontrolowanych, ale w wielu krajach podlega tym samym regulacjom co psilocybina, ze względu na obecność w tych samych organizmach naturalnych (tzw. analogiczność strukturalna). W praktyce oznacza to, że jej legalność jest niejasna i różni się w zależności od jurysdykcji.
Podsumowanie
Baeocystyna to niedoceniany, ale fascynujący związek tryptaminowy, którego rola w działaniu grzybów psychodelicznych może być większa niż dotychczas sądzono. Choć efekty nie są tak wyraziste jak w przypadku psilocybiny, istnieje rosnące zainteresowanie jej potencjalnymi zastosowaniami w psychoterapii i rozwoju „łagodniejszych” psychodelików.
Źródła:
- Leung, A.Y., Paul, A.G. (1968). Baeocystin and norbaeocystin: new tryptamine derivatives from Psilocybe baeocystis. Journal of Pharmaceutical Sciences, PMID: 4389497
- Sherwood, A.M., Halberstadt, A.L., et al. (2020). Synthesis and SAR of tryptamines including baeocystin. ACS Chemical Neuroscience, PMC7365549
- Wikipedia: Baeocystin
- Repke, D.B., Leslie, D.T., Guzmán, G. (1977). Indole derivatives in Mexican hallucinogenic mushrooms. Lloydia, PMID: 870142