Baeocystyna

Baeocystyna to naturalnie występujący alkaloid tryptaminowy obecny w wielu grzybach psychodelicznych, obok bardziej znanych związków jak psilocybina i psylocyna. Choć jej działanie nie jest jeszcze tak dobrze poznane, rosnąca liczba badań sugeruje, że może odgrywać istotną rolę w modulowaniu efektów psychodelicznych oraz mieć zastosowania terapeutyczne.

Czym jest baeocystyna?

Baeocystyna (chemicznie: 4-fosforyloksy-N-metylotryptamina, 4-PO-NMT) to pochodna psilocybiny, różniąca się od niej brakiem jednej grupy metylowej przy atomie azotu. W organizmie przekształcana jest prawdopodobnie do 4-HO-NMT (norpsylocyny), choć mechanizm ten nie został jeszcze w pełni potwierdzony u ludzi.

Związek ten po raz pierwszy został wyizolowany z Psilocybe baeocystis w 1968 roku przez Leunga i Pauliego (Leung & Paul, 1968).

Działanie i potencjalne właściwości

Choć baeocystyna jest strukturalnie bliska psilocybinie, jej efekt psychoaktywny jest mniej wyraźny. W doniesieniach anegdotycznych opisuje się:

  • łagodne podniesienie nastroju,
  • zwiększoną introspekcję,
  • brak intensywnych halucynacji wizualnych.

W badaniach na zwierzętach (np. myszy) wykazuje aktywność wobec receptorów serotoninowych 5-HT2A i 5-HT1A, co sugeruje potencjalne działanie psychodeliczne o niskiej intensywności (Sherwood et al., 2020).

Porównanie z psilocybiną

CechaPsilocybinaBaeocystyna
Grupa azotowaN,N-dimetyloN-metylo
Przekształcenie w cielepsylocyna (4-HO-DMT)norpsylocyna (4-HO-NMT)
Działaniewyraźnie psychodelicznełagodnie psychotropowe (domniemane)
Występowanieszeroko w Psilocybe spp.najwięcej w P. baeocystis, P. cubensis

Występowanie w grzybach

Baeocystyna występuje razem z psilocybiną i psylocyną w wielu gatunkach grzybów psylocybinowych, najczęściej:

  • Psilocybe baeocystis (od której pochodzi nazwa),
  • Psilocybe cubensis,
  • Psilocybe semilanceata,
  • Panaeolus cyanescens.

Zawartość baeocystyny w grzybach jest zmienna, ale często sięga od 0.01% do 0.36% suchej masy (Repke et al., 1977).


Zastosowania terapeutyczne

W ostatnich latach baeocystyna stała się przedmiotem badań jako możliwa alternatywa dla psilocybiny w terapii:

  • depresji opornej na leczenie,
  • zaburzeń lękowych,
  • wsparcia w leczeniu uzależnień.

CaaMTech oraz inne firmy biotechnologiczne pracują nad syntetycznymi analogami baeocystyny i badają jej wpływ w połączeniu z innymi tryptaminami, sugerując, że może modulować intensywność działania psilocybiny, obniżając ryzyko „bad tripów”.

Status prawny

Baeocystyna nie jest wymieniona z nazwy na większości list substancji kontrolowanych, ale w wielu krajach podlega tym samym regulacjom co psilocybina, ze względu na obecność w tych samych organizmach naturalnych (tzw. analogiczność strukturalna). W praktyce oznacza to, że jej legalność jest niejasna i różni się w zależności od jurysdykcji.

Podsumowanie

Baeocystyna to niedoceniany, ale fascynujący związek tryptaminowy, którego rola w działaniu grzybów psychodelicznych może być większa niż dotychczas sądzono. Choć efekty nie są tak wyraziste jak w przypadku psilocybiny, istnieje rosnące zainteresowanie jej potencjalnymi zastosowaniami w psychoterapii i rozwoju „łagodniejszych” psychodelików.

Źródła:

  1. Leung, A.Y., Paul, A.G. (1968). Baeocystin and norbaeocystin: new tryptamine derivatives from Psilocybe baeocystis. Journal of Pharmaceutical Sciences, PMID: 4389497
  2. Sherwood, A.M., Halberstadt, A.L., et al. (2020). Synthesis and SAR of tryptamines including baeocystin. ACS Chemical Neuroscience, PMC7365549
  3. Wikipedia: Baeocystin
  4. Repke, D.B., Leslie, D.T., Guzmán, G. (1977).  Indole derivatives in Mexican hallucinogenic mushrooms. Lloydia, PMID: 870142