
W ostatnich latach prowadzonych jest wiele badań naukowych poświęconych psylocybinie. Analizowany jest wpływ tej substancji psychodelicznej na stany depresyjne i lękowe, pojawiają się także hipotezy, jakoby związek ten mógł w przyszłości pomóc osobom chorującym na zaburzenie dwubiegunowe.
Co to takiego psylocybina? Jak działa?
Psylocybina to organiczny związek chemiczny, zaliczany do grupy tryptamin. W wielu krajach użycie tej substancji jest legalne wyłącznie do celów naukowych, wynika to z jej psychodelicznych właściwości. Psylocybina oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy, co skutkuje poprawą nastroju, a także zmianą percepcji oraz ogólnego sposobu postrzegania zmysłowego.
Z czego pozyskiwana jest psylocybina?
Psylocybina jest pozyskiwana z niektórych gatunków grzybów, najczęściej ekstrahuje się ją z Psilocybe cubensis. Suszone grzyby należy rozdrobnić i namoczyć w rozpuszczalniku, następnie roztwór jest poddawany filtrowaniu, oczyszczaniu i suszeniu. Finalnie psylocybina ma postać iglastych kryształków w kolorze białym lub jasnobrązowym.
Na co pomaga psylocybina?
W ostatnich latach prowadzonych jest wiele badań naukowych poświęconych substancjom psychodelicznym, w tym również psylocybinie. W szczególności analizowany jest wpływ psylocybiny na stany depresyjne i lękowe, a także zasadność jej stosowania u pacjentów z zespołem stresu pourazowego. Badania kliniczne w tych obszarach prezentują się bardzo obiecująco [1] [2]. Naukowcy zwracają jednak uwagę na liczne ograniczenia, związane z eksperymentami, takie jak np. niewielki rozmiar próby, brak standaryzowanych protokołów czy też potencjalne niekorzystne skutki uboczne [3].
Badane są właściwości przeciwzapalne psylocybiny, przede wszystkim w kontekście stanów zapalnych dotyczących ośrodkowego układu nerwowego [4] oraz reakcji stresowych [5]. Ich wyniki sugerują, że substancja ta może zmieniać reakcję na stres oraz łagodzić zmiany zapalne, naukowcy zwracają jednak uwagę na konieczność przeprowadzenia dalszych badań, z większą liczebnością próby. Zatem do dotychczas uzyskanych wyników należy podchodzić z ostrożnością.
Jak psylocybina wpływa na zaburzenie dwubiegunowe?
Choroba afektywna dwubiegunowa to przewlekła choroba psychiczna, w której przebiegu pojawiają się oporne na leczenie epizody depresyjne. Zauważono możliwą przydatność stosowania psylocybiny w leczeniu stanów depresyjnych oraz objawów lękowych [6] [7]. Chorowanie na ChAD jest zazwyczaj traktowane jako wykluczenie z badań nad psychodelikami – pojawiły się jednak dwa badania związane z tym obszarem są jednak we wczesnej fazie:
- zgodnie z wynikami międzynarodowej ankiety, opublikowanymi w styczniu 2023 roku na łamach Journal of Psychopharmacology, u osób z chorobą afektywną dwubiegunową, subiektywne korzyści płynące ze stosowania psylocybiny przeważały nad skutkami ubocznymi tej substancji [8]. W badaniu wzięło udział 541 osób dorosłych (obu płci), które przynajmniej raz miały styczność z psylocybiną i zastosowały ją w celu osiągnięcia tzw. tripa. Autorzy badania pytali w nim między innymi o: częstotliwość stosowania substancji psychodelicznej, intencje podczas jej używania (a także to, czy zostały one osiągnięte), historię zdrowia psychicznego oraz postrzeganie wpływu stosowania psilocybiny na ogólne zdrowie;
- starsze badanie, analiza wywiadów uzupełniających z osobami z chorobą afektywną dwubiegunową, opublikowana w grudniu 2022 roku, na łamach PLoS One, wykazała zarówno korzyści, jak i ryzyko stosowania psylocybiny w tej populacji [9]. Pokazało także, że konieczne są starannie zaprojektowane badania kliniczne skoncentrowane nie tylka na skuteczności, ale również bezpieczeństwie tej substancji. Ograniczeniem była niewielka liczebność próby — spośród 332 uczestników badania międzynarodowego, którzy wyrazili chęć udziału w wywiadzie uzupełniającym, udało się porozmawiać jedynie z 15 osobami.
Jak dotąd nie ma jeszcze wystarczająco dużo danych, aby potwierdzić skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania psylocybiny w leczeniu choroby dwubiegunowej. Naukowcy podkreślają, że to, czy substancje psychodeliczne, takie jak psylocybina, będą szerzej stosowane w medycynie, zależy od wyników przyszłych rygorystycznych badań klinicznych z większymi rozmiarami próbek [10].
Źródła:
- Carhart-Harris, R. L., Bolstridge, M., Rucker, J., Day, C. M. J., Erritzoe, D., Kaelen, M., et al. (2016). Psilocybin with psychological support for treatment-resistant depression: an open-label feasibility study. The Lancet Psychiatry, 3(7), 619-627.
- Nutt D. (2019). Psychedelic drugs-a new era in psychiatry? Dialogues Clin Neurosci 21(2):139-147. doi: 10.31887/DCNS.2019.21.2/dnutt. PMID: 31636488; PMCID: PMC6787540.
- Munafò A., Arillotta D., Mannaioni G., Schifano F., Bernardini R., Cantarella G. (2022). Psilocybin for Depression: From Credibility to Feasibility, What’s Missing? Pharmaceuticals (Basel) 31;16(1):68. doi: 10.3390/ph16010068. PMID: 36678564; PMCID: PMC9861656.
- Zanikov T., Gerasymchuk M., Ghasemi Gojani E., Robinson G.I., Asghari S., Groves A., Haselhorst L., Nandakumar S., Stahl C., Cameron M., Li D., Rodriguez-Juarez R., Snelling A., Hudson D., Fiselier A., Kovalchuk O., Kovalchuk I. (2023). The Effect of Combined Treatment of Psilocybin and Eugenol on Lipopolysaccharide-Induced Brain Inflammation in Mice. Molecules 14; 28(6): 2624.
- Mason N.L., Szabo A., Kuypers K.P.C., Mallaroni P.A., de la Torre Fornell R., Reckweg J.T., et al. (2022). Psilocybin induces acute and persisting alterations in immune status and the stress response in healthy volunteers. medRxiv; doi: https://doi.org/10.1101/2022.10.31.22281688.
- Psiuk D., Magdalena Nowak E., Dycha N., Łopuszańska U., Kurzepa J., Samardakiewicz M. (2023). Esketamine and Psilocybin—The Comparison of Two Mind-Altering Agents in Depression Treatment: Systematic Review. International Journal of Molecular Sciences 23: 11450.
- Torrado Pacheco, A., Olson, R.J., Garza, G. et al. (2023). Acute psilocybin enhances cognitive flexibility in rats. Neuropsychopharmacol. https://doi.org/10.1038/s41386-023-01545-z
- Morton E., Sakai K., Ashtari A., Pleet M., Michalak E.E., Woolley J. (2023). Risks and benefits of psilocybin use in people with bipolar disorder: An international web-based survey on experiences of 'magic mushroom’ consumption. J Psychopharmacol 37(1):49-60. doi: 10.1177/02698811221131997. Epub 2022 Dec 14. PMID: 36515370; PMCID: PMC9834328.
- DellaCrosse M., Pleet M., Morton E., Ashtari A., Sakai K., Woolley J., Michalak E. „A sense of the bigger picture:” A qualitative analysis of follow-up interviews with people with bipolar disorder who self-reported psilocybin use. PLoS One. 2022 Dec 14;17(12):e0279073. doi: 10.1371/journal.pone.0279073. PMID: 36516137; PMCID: PMC9749989.
- Bosch O.G., Halm S., Seifritz E. Psychedelics in the treatment of unipolar and bipolar depression. Int J Bipolar Disord. 2022 Jul 5;10(1):18. doi: 10.1186/s40345-022-00265-5. PMID: 35788817; PMCID: PMC9256889.